Analiza | W art. scharakteryzowano sytuację bibliotek w Rosji (1), wykorzystanie internetu w tym kraju (2) oraz prowadzone tam działania firmy Google (3). Ad 1) W Rosji jest ponad 130 tys. placówek bibliotecznych. Najwięcej z nich (ponad 48 tys.) należy do sieci podlegającej ministerstwu kultury (m.in. 2 biblioteki narodowe, placówki centralne dla określonych jednostek administracyjnych, lokalne i in.); działają też sieci bibliotek uczelni wyższych, naukowych i technicznych, szkolnych, medycznych i in. Nad tworzeniem bibliotek cyfrowych pracują placówki duże i średniej wielkości oraz firmy komercyjne, część z takich repozytoriów jest już obecnie udostępniana w sieci. Dużym utrudnieniem dla bibliotekarzy jest bardzo restrykcyjne prawo autorskie (PA) wprowadzone 1 stycznia 2008 r., zabraniające powielania i skanowania materiałów bez zgody właścicieli PA nawet w celach edukacyjnych. Ad 2) Liczba użytkowników rosyjskojęzycznej części internetu, tzw. Runetu, rośnie najszybciej w całej Europie. Z sieci korzysta ok. 20% populacji, tj. prawie 28 mln osób, a w domenie .ru zarejestrowanych jest ponad 300 tys. stron www. Wg danych z 2008 r., najpopularniejszą wyszukiwarką jest Yandex (preferowany gł. przez kobiety i użytkowników w wieku 20-30 lat), następnie Rambler (częściej wybierany przez osoby w średnim wieku i starsze), a Google znalazła się na 3. miejscu (chętniej korzystają z niej użytkownicy poniżej 20 roku życia). Ad 3) Firma Google rozpoczęła próbę zdobycia rynku rosyjskiego w 2005 r., wymagało to m.in. pokonania bariery językowej i poznania specyfiki lokalnego rynku. Dla bibliotek współpraca z Google może być interesująca przede wszystkim ze względu na projekty Google Book Search i Google Print. Scharakteryzowano 3 inicjatywy Google w Rosji, w które zaangażowane są lokalne biblioteki: a) Światowa Biblioteka Cyfrowa {(zob. BABIN 2008 z. 4 nr 282)} zainicjowana przez tę firmę razem z Biblioteką Kongresu -- do projektu dołączyły 2 rosyjskie biblioteki narodowe, b) Russian Book Search -- na razie liczba dostępnych w sieci publikacji w j. rosyjskim jest niewielka, dalszy rozwój projektu zależy od współpracy rosyjskich wydawców i bibliotek z Google, c) digitalizacja materiałów wydawnictwa OLMA Media Group, udostępnianych w sieci za niewielką opłatą. Na końcu wymieniono inne rosyjskie projekty cyfrowe, które mogą stać się w przyszłości interesujące dla Google. Stwierdzono, że przed tą firmą rysują się szerokie perspektywy działania w rosyjskojęzycznym internecie. |