Analiza | Biblioteki typu {joint use} to wspólne przedsięwzięcia kilku partnerskich instytucji. Planowanie i wdrażanie takich projektów jest bardzo złożonym zadaniem. Omówiono najważniejsze aspekty łączenia usług bibliotecznych oraz zalety i możliwe problemy związane ze współpracą instytucji z różnych sektorów na przykładzie powstającej w Worcester (W. Brytania) wspólnej biblioteki miejskiej i uniwersyteckiej oraz podobnych inicjatyw zrealizowanych w St. Zjednoczonych (biblioteka Martina Luthera Kinga Jr. z San Jose w Kalifornii). Główne powody dla których biblioteki decydują się połączyć to zwiększenie wykorzystania zasobów oraz zróżnicowania i liczby użytkowników, wspólne finansowanie zbiorów, budynków i personelu, lepsze wykorzystanie umiejętności pracowników i realizacja ustawowego wymogu wspierania kształcenia ustawicznego we współpracy z innymi organizacjami. W przypadku władz miejskich Worcester i Uniwersytetu Worcester (UW) o przystąpieniu do współpracy zadecydowały zbieżne, długofalowe, strategiczne plany rozwoju oraz pozytywne nastawienie przyszłych partnerów do projektu. Władze UW -- uczelni z ambicjami stania się najlepszym ośrodkiem naukowym w regionie, planowały budowę drugiego kampusu, wraz z uczelnianą biblioteką, w centrum miasta, na terenie opuszczonego szpitala. Rada miejska, finansująca publiczną bibliotekę Worcerster mieszczącą się w starym przepełnionym budynku i zbyt małą dla potrzeb lokalnych mieszkańców, szukała dla niej nowej siedziby. Stworzenie wspólnego centrum naukowo-kulturalnego UW i biblioteki publicznej, we współpracy z innymi szkołami i instytucjami edukacyjnymi, archiwami i ośrodkiem archeologicznym hrabstwa Worcestershire oraz lokalną izbą handlową, dawało szanse na rewitalizację okolicy, zwiększenie atrakcyjności miasta, ożywienie artystycznego i kulturalnego życia Worcester, połączenie historycznych zbiorów i archiwów miejskich z zasobami uniwersytetu i udostępnianie ich w jednym nowoczesnym, dostosowanym do potrzeb nowej placówki kompleksie. Ośrodek ma pełnić funkcję biblioteki dla całej społeczności, łącznika miasta z kampusem uniwersyteckim oraz bramy do edukacji wyższej dla obywateli całego regionu. Jego oferta obejmować będzie m.in. zintegrowane serwisy informacyjne i edukacyjne, porady i usługi dla biznesu, centrum informacji nt. służb publicznych, centrum historyczne i archeologiczne, sale konferencyjne i wystawowe oraz bibliotekę dla dzieci i młodzieży. Kluczem do sukcesu tego projektu będzie znalezienie odpowiednich rozwiązań w zakresie: 1) zarządzania nową placówką, jej struktury organizacyjnej i modelu integracji (założono zcentralizowane podejście do kierowania systemem, przy pełnym połączeniu usług i zasobów, tak aby dla użytkownika było nieistotne, która z partnerskich organizacji nimi zarządza oraz podział budynku na wyspecjalizowane "strefy" (cichej pracy, socjalną itp.), jednak bez wyróżniania części akademickiej i publicznej; 2) podziału przyznanych przez Biuro Zastępcy Premiera W. Brytanii środków na realizację projektu oraz ustalenia zasad dalszego finansowania ośrodka; 3) sposobu integracji personelu. Sektor publiczny ma inne uposażenia, warunki i kulturę pracy, kryteria awansu oraz związki zawodowe niż akademicki, co utrudnia harmonizację pracy. Wprowadzenie wspólnie opracowanych zasad ewaluacji personelu powinno usprawnić ten proces, a odmienne specjalizacje pracowników mogą okazać się przydatne przy obsłudze klientów z różnych środowisk; 4) dostępu do zasobów i usług. Potencjalne problemy z ujednoliceniem serwisów wiążą się z różnymi umowami licencencyjnymi na dostęp do zasobów elektronicznych w placówkach publicznych i akademickich, różnymi godzinami ich pracy, odmiennymi specjalizacjami działów informacji, systemami klasyfikacji zbiorów itp.; 5) odpowiedniej komunikacji z klientami i promocji nowego przedsięwzięcia (wiele instytucji zauważyło niechęć użytkowników do projektów wspólnych usług spowodowaną obawami o pogorszenie się dostępu do zbiorów); 6) opracowania porównywalnych metod oceny działania połączonych instytucji. Wspólna biblioteka i centrum historyczne Worcester to największy tego typu innowacyjny projekt realizowany w W. Brytanii, który ma szansę stać się modelowym przykładem międzysektorowej współpracy i inwestycji publicznych funduszy w rozwój infrastruktury informacyjnej w skali krajowej, i międzynarodowej. |