Analiza | Omówiono piśmiennictwo poświęcone fenomenowi technologii 2.0 i jej społecznemu wymiarowi, dostępne publikacje nt. możliwości jej zastosowania w bibliotekach oraz przykłady implementacji narzędzi sieci 2.0 w Australazji. Przedstawiono również szczegółowo wyniki pionierskiego badania dot. oceny aplikacji sieci 2.0 w bibliotekach szkół wyższych Australii i Nowej Zelandii, którego celem było określenie stosowanych w tych instytucjach technologii 2.0, celów do jakich służą oraz cech ich wykorzystania. W projekcie początkowo uwzględniono wszystkie 47 uniwersytetów regionu, a po analizie zawartości ich stron www, dalszemu badaniu poddano portale 32 placówek (26 australijskich i 6 nowozelandzkich) -- tych, które używały jakichkolwiek narzędzi 2.0. Dane zgromadzono dwukrotnie, w grudniu 2007 i styczniu 2008 r. Przy ich pozyskiwaniu i ewaluacji posłużono się listą kontrolną skonstruowaną na podstawie kryteriów wymienianych w literaturze przedmiotu i stosowanych w podobnych badaniach oraz technikami statystycznymi. Wyniki: 1) zakres wykorzystywanych technologii 2.0. Zidentyfikowano 4 ich typy: RSS, blogi, IM {(zob. poz. 122)} i podkasty. Najpowszechniejszą i najczęściej używaną okazała się technologia RSS (30 z 47 bibliotek), a następnie: blogi (1/3 badanych placówek), podkasty (1/5) i IM (10,6 %). Przyczyny popularności RSS to najprawdopodobniej ich jasna funkcja i prostota obsługi -- pozwalają użytkownikom na łatwe subskrybowanie interesujących ich treści; również obsługa blogów jest prosta i mało czasochłonna, biblioteki mogą też korzystać przy ich prowadzeniu z darmowego lub taniego oprogramowania i nie muszą inwestować (tak jak np. w przypadku podkastów) w odpowiedni sprzęt. Co ciekawe, okazało się, że żadna z bibliotek Australazji nie wykorzystuje technologii wiki -- zapewne stosowano ją do wewnętrznej komunikacji między personelem, dlatego nie pojawia się na publicznych stronach tych instytucji; 2) cele implementacji: a) RSS -- najczęściej używany jest do informowania o nowych książkach z konkretnych dziedzin, na dany temat czy w filiach bibliotek, rzadko -- do powiadamiania o wszystkich nowościach; jedna z bibliotek kategoryzuje {RSS feeds} zgodnie z KDD. Mniej niż połowa respondentów stosowała RSS do nowych e-czasopism, wiadomości i ogłoszeń bibliotecznych i nowych baz danych, b) blogi -- ponad 1/3 respondentów wykorzystuje je do informowania o serwisach bibliotecznych i nowych wydarzeniach, prawie 1/3 -- o nowych książkach i narzędziach wyszukiwawczych; inne odpowiedzi (powyżej 10%) to: {edukacja informacyjna} i {informacje ogólne}, c) podkasty - cztery ich główne zastosowania to: poradnictwo w zakresie umiejętności bibliotecznych, zasobów i wykorzystania narzędzi badawczych oraz biblioteczne wycieczki orientacyjne (czyli informacje, które trudno zaprezentować za pośrednictwem tekstu czy innych mediów), d) IM -- stosowane jest najczęściej (10,6% bibliotek) jako narzędzie do świadczenia wirtualnych usług informacji naukowej (serwisy typu czat) i porad dot. zbiorów (8,5%). W art. omówiono typowe cechy ww. 4 aplikacji wykorzystywane przez respondentów i przedstawiono w tabelach liczbę bibliotek korzystających z omówionych funkcji. Z zebranych danych wynika, że stopień implementacji technologii 2.0 w bibliotekach Australazji jest nadal niewysoki. Autor ma nadzieję, że wyniki badania dostarczą tym placówkom niezbędnych informacji pomocnych w lepszym dopasowaniu ich usług do potrzeb współczesnego użytkownika. |