Analiza | Na podstawie literatury przedmiotu oraz własnych doświadczeń autorów omówiono zagadnienie świadczenia usług informacyjnych (UI) przez biblioteki w wieloosobowych środowiskach wirtualnych (MUVE) {(zob. BABIN 2009 z. 2 poz. 88)}, na przykładzie dotychczasowych doświadczeń tych placówek związanych z realizacją projektów bibliotecznych w wirtualnym świecie Second Life (SL) {(por. BABIN 2007 z. 4 poz. 221)}. Scharakteryzowano m.in.: 1) podstawowe pojęcia związane z SL i cyfrowymi UI; 2) dotychczasowe modele świadczenia UI: tradycyjny i poprzez czat. Uznano m.in., że pierwszy pozwala bibliotekarzom lepiej poznać potrzeby użytkowników (tzw. wywiad) i ma walor edukacyjny, jednak niektórzy czytelnicy obawiają się bezpośredniego kontaktu z personelem bibliotek w obawie np. przed ośmieszeniem się. Usługi świadczone poprzez czat są szybkie, wygodne i anonimowe, nie pozwalają jednak bibliotekarzom na przeprowadzenie wywiadu i eliminują z komunikacji sygnały niewerbalne; 3) działania organizacji Alliance Library System -- ALS {(zob. BABIN 2008 z. 1 poz. 8)} w SL oraz kwestie związane z obecnością bibliotek w tej przestrzeni (m.in. wykorzystanie awatarów bibliotekarzy i sposób odbioru ich usług przez użytkowników); 4) wyniki pilotażowych projektów świadczenia UI w SL prowadzone przez biblioteki Uniwersytetów McMaster i McGill w Kanadzie -- obie placówki rozpoczęły swoją działalność w Cybrary City w SL (odpowiednio w 2006 i 2007 r.), później zdecydowały się na zakup własnych wirtualnych wysp. Autorki doszły do wniosku, że udzielanie informacji w świecie wirtualnym, gdzie bibliotekarz reprezentowany jest przez awatara, pozwala zachować zalety wcześniejszych modeli UI, znosząc ich niedogodności: komunikacja pomiędzy bibliotekarzami a użytkownikami staje się bardziej spersonalizowana niż w przypadku rozmowy poprzez czat, łatwiejsze jest prowadzenie dialogu, a dla bibliotekarza -- przeprowadzenie wywiadu dot. potrzeb użytkownika. Porozumiewanie się ułatwione jest też dzięki wykorzystaniu przez awatary języka ciała. Jednocześnie anonimowość środowiska SL ułatwia zwrócenie się o pomoc użytkownikom obawiającym się bezpośredniego kontaktu z bibliotekarzami. Jako przeszkody rozwoju usług tego typu wymieniono wysokie wymagania techniczne, które trzeba spełnić, by uczestniczyć w SL, koszty pracy i szkoleń personelu oraz zakupu przestrzeni w SL. Autorki zauważają, że popularność wirtualnych światów będzie wzrastać, a poruszający się po nich użytkownicy poszukują rzetelnych informacji i potrzebują do nich dostępu. Przypuszczalnie, światy takie w przyszłości zaczną odgrywać pewną rolę w dziedzinie edukacji. By biblioteki mogły dostarczać UI także w MUVE, konieczne jest wcześniejsze badanie przez nie przestrzeni tego typu. |