| Analiza | Powszechnie uważa się, że rozwój nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) może wpłynąć pozytywnie na sytuację społeczną i gospodarczą państw rozwijających się i pozwoli włączyć je w obręb społeczeństwa informacyjnego. Zdaniem autorów, w procesie tym, zwłaszcza w krajach Południa odizolowanych od społeczeństw informacyjnych, najistotniejszą rolę odegrać może nie internet, a telefony komórkowe. W art. 1) zreferowano literaturę na temat znaczenia TK w kontekście społecznym, politycznym, kulturowym i przestrzennym; 2) przedstawiono sytuację społeczną i gospodarczą Gambii, jednego z krajów Afryki o stosunkowo wysokim poziomie wykorzystania TK oraz stopień adaptacji innych narzędzi informacyjnych i komunikacyjnych w tym kraju. Lokalną sieć komórkową obsługuje 2 operatorów (państwowy Gamcel i prywatny Africell), TK posiada prawie 47% obywateli; dla porównania, z telefonów stacjonarnych korzysta 4,47%, a z internetu -- 5,87% mieszkańców Gambii. TK wykorzystywane są przede wszystkim do dzwonienia i wysyłania wiadomości tekstowych; brak odpowiedniej infrastruktury uniemożliwia wysyłanie wiadomości MMS czy korzystanie z internetu; 3) omówiono badanie dot. wykorzystania TK w tym kraju. W jego ramach przeanalizowano kluczowe dokumenty dot. rozwoju ICT w Gambii oraz przeprowadzono badanie kwestionariuszowe w 5 lokalizacjach: w biurach, kawiarenkach internetowych, gospodarstwach domowych, placówkach edukacyjnych i na bazarach. Kwestionariusz zawierał pytania zamknięte i otwarte, zebrano 976 ważnych odpowiedzi. Scharakteryzowano respondentów z tych lokalizacji i sposób wykorzystywania przez nich TK. Większość badanych wskazała na pozytywny wpływ tych urządzeń na ich sytuację. TK są przydatne przede wszystkim: a) w życiu zawodowym: pomagają przy szukaniu zatrudnienia, pozwalają na utrzymywanie kontaktu ze współpracownikami i klientami, b) w życiu rodzinnym i przy organizacji gospodarstwa domowego: umożliwiają m.in. stałą komunikację osobom mającym z przyczyn kulturowych ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się (np. kobietom, pomocom domowym itp.); pozwalają też na utrzymywanie więzi z mieszkającymi daleko krewnymi. TK są pomocne również przy prowadzeniu życia towarzyskiego i zdobywaniu informacji. Ze szczególnie wielu funkcji TK korzystano w środowisku edukacyjnym -- respondenci (uczniowie) wskazali, że używają narzędzi organizacyjnych (kalendarz, kalkulator, budzik i in.), służących rozrywce (radio, aparat fotograficznym, gry i in.), TK dają im też poczucie bezpieczeństwa, służą do zdobywania wiedzy i dzielenia się nią oraz socjalizacji. We wszystkich lokalizacjach posiadanie TK jest wyznacznikiem statusu społecznego. Zdaniem autorów, TK są przydatne dla mieszkańców krajów rozwijających się, m.in. ze względu na stosunkowo niewysoką cenę i wymagania dot. infrastruktury i umiejętności technicznych potrzebnych do ich obsługi. Wspomagają działania drobnych przedsiębiorców, ułatwiają znalezienie pracy, zarządzanie domowym budżetem i tworzenie sieci powiązań (również poza granicami kraju) umożliwiających świadczenie wzajemnej pomocy, mogą więc stać się narzędziem efektywnie wspomagającym rozwój gospodarczy. |