| Analiza | Do zaawansowanych funkcji i cech, jakie powinny posiadać katalogi biblioteczne nowej, trzeciej generacji, dostosowane do potrzeb użytkowników sieci 2.0, należą m.in. intuicyjny, łatwy w obsłudze interfejs oferujący jeden punkt dostępu do informacji o wszystkich typach i rodzajach zasobów i informacji bibliotecznych, zawartość wzbogacona o multimedia, proste wyszukiwanie przez słowa kluczowe, fasetowa nawigacja, szeregowanie rezultatów wyszukiwania wg ich adekwatności, sprawdzanie pisowni, {RSS feeds}, rekomendowanie powiązanych materiałów czy możliwości dodawania treści przez użytkowników. Coraz więcej bibliotek planujących modernizację swoich katalogów online i dostosowanie ich funkcjonalności do tych wymogów, decyduje się na wybór wolnego oprogramowania. W art. przedstawiono wyniki nowatorskiego badania sprawdzającego, które ze zintegrowanych systemów bibliotecznych (ZSB): komercyjne czy {open source}, w większym stopniu spełniają kryteria modelu katalogów 3. generacji. Porównano w tym celu 10 ww. cech opac 2.0 w dwóch ZSB o otwartym kodzie źródłowym: Koha 3.0 {(por. poz. 257)} i Evergreen 2.0 oraz własnościowego oprogramowania WebVoyager 7.1. Najbardziej innowacyjnym i zaawansowanym oprogramowaniem okazał się opac systemu Koha, posiadający (w pełni funkcjonalne) 6 z 10 analizowanych cech: nowoczesny interfejs, wzbogacona treść, nawigacja fasetowa, proste okienko wyszukiwania przez słowa-klucze, możliwość dodawania tagów, komentarzy, opisów i recenzji przez użytkowników, {RSS feeds} (ostatnie dwie udostępnia jako jedyny). Dodatkowo, Koha oferuje dwie, nie w pełni jeszcze rozwinięte funkcje: sprawdzanie pisowni (sugestie: „czy chodziło ci o?") oraz linkowanie tytułów czasopism z pełnotekstowymi zasobami poprzez Serial Solutions. Na drugim miejscu znalazł się Evergreen (4 z porównywanych cech), na ostatnim -- komercyjny produkt WebVoyager (3 funkcje). Z przeprowadzonego badania wynika, że katalogi opac 2.0 w ZSB o otwartym kodzie źródłowym są bardziej zbliżone do idealnego modelu katalogu trzeciej generacji, są więc też tym samym konkurencyjne wobec komercyjnych produktów tego typu. Żaden z testowanych produktów nie zapewnia jednak sfederowanego wyszukiwania i nie może się równać pod zakresem cech i funkcji z „samodzielnymi" katalogami modelowanymi na wzór opac 3. generacji, czyli zintegrowanymi narzędziami wyszukiwawczymi takimi jak otwarte oprogramowanie Primo firmy Ex Libris {(zob. BABIN 2008 z. 1 poz. 52, z.3 poz. 225)}, czy najlepsze społeczne opac {(zob. BABIN 2008 z. 3 poz. 220)}: VuFind i Library Find. Od strony technicznej łatwiej też zbudować nowy, samodzielny opac niż modernizować stare katalogi w ZSB. Ponieważ jednak na rozwiązania takie stać na razie jedynie duże biblioteki, mniejsze zależne będą nadal od sytuacji na rynku ZSB. |